Ο Πρωτομάστορας

Πολύ καλή η παράσταση της Λυρικής που παρακολούθησα την περασμένη Κυριακή (27-1-8), στο Μέγαρο (79). Μάλιστα μπορώ να πω πως ήταν πολύ καλύτερη απ’ όσο την περίμενα. Τον κύριο λόγο για αυτό βέβαια τον είχαν η σκηνοθεσία του Μοσχόπουλου και τα Σκηνικά της Πεζανού παρά η μουσική. Nonetheless, ήταν μια πολύ καλή παράσταση, με πολύ δουλειά που φάνηκε και καλό αποτέλεσμα.

Ο όπερα του Καλομοίρη είναι μια αρκετά ενδιαφέρουσα περίπτωση. Κατά την γνώμη μου πέφτει στην κατηγορία των λεγόμενων εθνικών σχολών, αν μπορούμε να πούμε κάτι τέτοιο για την ελληνική περίπτωση. Κατά τα πρότυπα της Ρωσικής, Τσέχικης κλπ. Βέβαια φαίνεται να είναι η δεύτερη εθνική σχολή, μιας και η πρώτη – η επτανησιακή – φαίνεται πως πήγε άπατη :-) Βέβαια δυσκολεύομαι να βάλω και άλλες όπερες εκτός του Καλομοίρη, αλλά εν πάσει περιπτώσει. Η όπερα έχει όλα τα χαρακτηριστικά έργου που προωθεί εθνικά χαρακτηριστικά, και ως εκ τούτου νομίζω πως πρόκειται για κλασική εθνική όπερα.

Η μουσική του έγραψε ο Καλομοίρης είναι σαφώς επηρεασμένη από τα Βαγκερικά πρότυπα. Λαιτμοτιφ, απουσία κλασικών αριών και ρετσιτατίβι, fusion φωνής και μουσικής, είναι όλα εδώ. Το έργο επίσης προκρίνει τα εθνικά πρότυπα και μέσα από την μουσική, μιας και είναι γεμάτο από διασκευασμένες μελωδίες από γνωστά δημοτικά τραγούδια.

Το λιμπρέτο είναι επίσης του Καλομοίρη και είναι βασισμένο πάνω στην ομότιτλη τραγωδία του Καζαντζάκη. Το έργο βρίθει ελληνικούς (και όχι μόνο) συμβολισμούς. Η Μάνα, ο Γέρος, ο Άρχοντας και η Κόρη του, η απαραίτητη ανθρωποθυσία και άλλα πολλά παρέχουν άφθονους αρχετυπικούς ρόλους και θα έκαναν ευτυχισμένο οποιοδήποτε κοινωνιολόγο, ψυχαναλυτή, λαογράφο κλπ, κλπ.

Το έργο δεν είναι τίποτε άλλο από τον γνωστό μύθο του γεφυριού της Άρτας που ολομερίς το χτίζανε το βράδυ γκρεμιζόνταν. Ώσπου αποφασίστηκε πως για να πάψει να πέφτει πρέπει να χτιστεί στα θεμέλια του η αγαπημένη του πρωτομάστορα που τύχαινε να είναι και η κόρη του άρχοντα.

Στη σκηνή κυριαρχεί ένα μεγάλο ικρίωμα που αναπαριστά το γεφύρι. Το ικρίωμα αυτό συντίθεται και αποσυντίθεται με πολύ κομψό τρόπο, αναπαριστώντας τις διάφορες στιγμές της πορείας του γεφυριού. Κάτω από το γεφύρι, στατική η χορωδία στο ρόλο των θεριστάδων, ανθρώπων του χωριού κλπ, κλπ. Στην πρώτη εικόνα μια παρέα κοριτσιών χορεύει έναν κυκλικό χορό, με κινήσεις που εμένα τουλάχιστον μου έφεραν έντονα στο νου τον γνωστό πίνακα του Matisse.


Πολύ καλή η σκηνοθεσία του Μοσχόπουλου, έδωσε αρκετή κίνηση σε ένα έργο που από την φύση του έχει μικρή σκηνική δράση του. Ωστόσο δεν απόφυγε την κοιλιά. Από τα μισά του πρώτου μέρους (το οποίο παρεπιπτώντως παραείναι μεγάλο), δηλ. από την στιγμή που γκρεμίστηκε το πρώτο γεφύρι, μέχρι τα μισά του δεύτερου, δηλ. από την στιγμή που άρχισαν να χτίζουν την Κόρη, το έργο ήταν σε μεγάλο βαθμό σε stand-and-sing mode. Επίσης το video-concept του intermezzo ήταν αρκετά κουραστικό. Παρόλα αυτά μας έδωσε στιγμές μεγάλης εικαστικής ομορφιάς. Ξεχωρίζω την σκηνή που η Μάνα καταδύετε στα έγκατα της γης, αφήνοντας πίσω της το ερειπωμένο γεφύρι, τους ανθρώπους του χωριού και έναν τεράστιο ήλιο στο bg. Εξαιρετικός ο φωτισμός που πέτυχε ο Λευτέρης Παυλόπουλος.


Στη σκηνή κυριάρχησε ο Δημήτρης Πλατανιάς ως Άρχοντας. Εξαιρετική επίσης η Μίνα Πολυχρόνου ως Τραγουδιστής. Με διαφορά οι δύο καλύτεροι. Πολύ καλός επίσης ο Χριστόφορος Στάμπογλης ως Γέρος (αλλά με αρκετά μικρότερο ρόλο). Απλώς επαρκείς οι Avgust Amonov και Kerri Marcinko ως Πρωτομάστορας και Σμαράγμα, αντιστοίχως. Νομίζω πως αν αυτοί οι δύο ήταν καλύτεροι το έργο θα ανέβαινε πολύ. Τέλος, αρκετά καλή η Αλεξάνδρα Παπατζιάκου στο (μικρό) ρόλο της Μάνας.

Μέτρια για μια ακόμη φορά η ορχήστρα. Με αρκετά προβλήματα συντονισμού, ιδιαίτερα στα γρήγορα κομμάτια με την χορωδία, αλλά και με τα κρουστά. Η ερμηνεία του Βουδούρη με άφησε μάλλον αδιάφορο. Ελπίζω τώρα με την έλευση του νέου καλλιτεχνικού διευθυντή να βελτιωθεί επιτέλους και η ορχήστρα.

Οι κυριότεροι συντελεστές:

Μουσική Διεύθυνση Ηλίας Βουδούρης, Σκηνοθεσία Θωμάς Μοσχόπουλος, Σκηνικά Λίλη Πεζανού, Κοστούμια Άγγελος Μέντης, Φωτισμοί Λευτέρης Παυλόπουλος, Χορογραφία Μάρθα Κλουκίνα, Γέρος Χριστόφορος Σταμπόγλης, Τραγουδιστής Μίνα Πολυχρόνου, Σμαράγδα Κέρρι Μαρσίνκο, Πρωτομάστορας Άβγκουστ Αμόνοφ, Άρχοντας Δημήτρης Πλατανιάς, Μάνα Αλεξάνδρα Παπατζιάκου

Εν κατακλείδει, πολύ καλό αποτέλεσμα για μια όπερα που εκ πρώτοις όψεως μάλλον βαρετή και κουραστική θα μπορούσε να την πει κανείς. Αυτά.

Ps. Χορηγοί η ΕΛΤΕΧ και ο ΑΚΤΩΡ. Και φάτσα κάρτα η γέφυρα του Ρίου! Μου φάνηκε πολύ αστείο :-) Υποθέτω πως αμα ανέβαζαν το ορατόριο των χριστουγέννων θα έψαχναν για χορηγό την εκκλησία της ελλάδος :-)))

Ensemble Modern (more)

Θεωρώ τον εαυτό μου αρκετά τυχερό που παρακολούθησα δύο ακόμη φορές το σύνολο Ensemble Modern, την Πέμπτη 24-1-8 (80) και το Σάββατο 26-1-8 (95), στο Μέγαρο Μουσικής. Η αλήθεια είναι πως όχι συχνά έχουμε την ευκαιρία να παρακολουθήσουμε σύγχρονη μουσική και μάλιστα από ένα τόσο ονομαστό σύνολο. Δυστυχώς η σύγχρονη μουσική έχει ένα περιορισμένο κοινό, αποτελούμενο σχεδόν αποκλειστικά από “insiders” και αποκομένη από το πλατύ κοινό. Όμως μπορεί να χαρίσει επίσης μεγάλες συγκινήσεις. Ας μην ξεχνάμε πως το τι είναι παράφωνο και τι όχι, καθόλου δεν είναι έμφυτο και εξελίσεται και αλλάζει, as times goes by.

Η παράσταση της Πέμπτης (υπό τον Kasper de Roo) ξεκίνησε με το οκτέτο για φλάουτο, όμποε, κλαρινέτο, φαγκότο και κουαρτέτο εγχόρδων, του Σκαλκώτα. Να πω την αλήθεια ήταν και το μόνο έργο που είχα ξανακούσει. Δεν θα έλεγα πως το άκουσα όμως και πολύ ευχάριστα. Πολύ καλοί οι εκτελεστές, αλλά το βρήκα λίγο βαρετό.

Συνέχισαν με το κοντσέρτο για βιολοντσέλο και ορχήστρα του Ligeti, με σολίστ τον Michael Kasper. Αυτό το βρήκα καταπληκτικό! Τόσο ο τσελίστας όσο και το σύνολο μαγνήτισαν. Εξαιρετική ερμηνεία, ρούφαγες τον κάθε ήχο. Θα έλεγα μια από τις καλύτερες στιγμές μου στο Μέγαρο. Αν και οι ήχοι, οι συγχορδίες και η δομή, μου ακούστηκαν όλα αρκετά «πρωτοποριακά» και «μονέρνα» (άρα και δύσπεπτα και "παράφωνα") ήταν μια πολύ ευχάριστη και αναζωογονητική αίσθηση, η αίσθηση των καινούργιων πραγμάτων, η αίσθηση των καινούργιων ευχάριστων ανεξερεύνητων ήχων. Βέβαια η αίσθηση αυτή ήταν καθαρά υποκειμενική, μιας και το έργο κάθε άλλο παρά καινούργιο και πρωτοποριακό είναι (νομίζω πως είναι του 1966).

Στο δεύτερο μέρος μας περίμενε όμως μια πραγματική έκπληξη. Το "Mouvement" για οργανικό σύνολο του Helmut Lachenmann, ήταν κάτι που όντως ήταν brand new. Πρωτοποριακό και παράξενο, διανθισμένο με ήχους που παράγονταν μεν από τα μουσικά όργανα, αλλά όχι με τον συνηθισμένο τρόπο. Έτσι υπήρχαν ήχοι που παράγονταν από τρομπέτες όταν χτυπάς το μποκίνι με την παλάμη σου, ή ήχοι κλάσματος κλαρινέττου (όταν βγάλεις το πάνω μέρος που έχει το καλαμάκι). Σαν να βρέθηκα στο – ηχητικό – Μουσείο των Φανταστικών Όντων :-)))

Το Σάββατο ήταν η κορύφωση της παρουσίας του συνόλου. Παρακολουθήσαμε το Άσπρο πάνω σε Μαύρο, του Heiner Goebbels. To essence του μουσικού θεάτρου, μιας και οι μουσικοί ήταν και οι πρωταγωνιστές της παράστασης. Το έργο υποτίθεται πως είναι μια παραβολή πάνω στη συγγραφή. Λέω υποτίθεται γιατί το θέμα μοιάζει να είναι αρκετά χαλαρό και σε εξαιρετικά χαμηλό επίπεδο understatement.

Η σκηνή είναι γεμάτη πάγκους στη σειρά, που εμένα προσωπικά μου θύμισαν λίγο εσωτερικό δυτικής εκκλησίας. Το χρώμα είναι σχεδόν παντού μαύρο. Στο πίσω μέρος της σκηνής δεσπόζει ένα τεράστιο πλαίσιο, από το οποίο κρέμονται λευκά, εν είδη παραβάν διαχωριστικά, κρύβοντας έτσι το πίσω μέρος της σκηνής. Κατά την εξέλιξη του έργου τα διαχωριστικά πέφτουν και το πλαίσιο σταδιακά γκρεμίζεται και αυτό (σε δύο δόσεις), έτσι ώστε στο τέλος αποκαθίσταται η ολότητα του χώρου.

Το έργο ξεκινάει με ένα ηχογραφημένο ξύσιμο μολυβιού που γράφει στο χαρτί. Ο ήχος αυτός κυριαρχεί σε όλο σχεδόν το έργο. Στο foreground ακούγεται η φωνή του Χάινερ Μίλλερ να διαβάζει τις Σκιές του Πόε, μια παραβολή για τον θάνατο.

Στη διάρκεια της παράστασης οι μουσικοί ηθοποιοί συγκροτούν ομάδες και παίζουν μουσική (ή παίζουν κατά μονάς) και ανασυντίθενται συνέχεια, δίνοντας την αίσθηση πως το έργο αποτελείται από πολλά μικρά επεισόδια. Πολλές φορές δίνουν την εντύπωση πως τους παρακολουθούμε σε στιγμιότυπα της καθημερινής του ζωής. Ταυτόχρονα απαγγέλλονται ζωντανά κείμενα των Μπλανσό, Έλιοτ και Πόε, σε φαινομενικά τυχαία σημεία. Κάποια σημεία φαίνονται αυτοσχεδιασμοί, σε κάποια άλλα υπάρχουν πάρτες και διευθύνονται από τον το-κορυφαίο-βιολί-υποθέτω-βιολονίστα.

Οι μουσικοί-ηθοποιοί αλλάζουν πολλές φορές όργανα στην διάρκεια της παράστασης με αποκορύφωμα την σύνθεσή τους σε μια μπάντα χάλκινων προς το τέλος της παράστασης. Επίσης παράγουν ήχους με διάφορους «αλλόκοτους», θεατρικούς τρόπους. Πχ. Παίζουν κάποιοι ρακέτες πάνω στη σκηνή ενώ ταυτόχρονα κάποιοι άλλοι προσπαθούν να πετύχουν από την μια άκρη της σκηνής στην άλλη, μια γρανκάσα και ένα φύλο μετάλλου, τα οποία ακούγονται εκκωφαντικά κάθε φορά που βρίσκουν το στόχο.

Η μουσική του Goebbels διατρέχει τα πάντα, από τζαζ και κλασικές φόρμες μέχρι ατονική μουσική και χαρντ ρόκ. Μέσα σε αυτό το συμπίλημα ξεχωρίζουν εξαιρετικές στιγμές, το σόλο πίκολο του Dietmar Wiesner προς το τέλος του έργου, το εξαιρετικό ξέσπασμα του σαξόφονου, ο σχηματισμός της χάλκινης μπάντας, η παντομίμα με τα βιολιά ολόκληρου του συνόλου, η σκηνή με τα μπαλακια του τέννις, η σκηνή με την ομποίστα να υπερπηδάει πάνω από τα σωριασμένα λευκά διαχωριστικά εν είδη αθλητή εμποδίων και να στέκεται μπροστά σε ένα μικρόφωνο όπου απαγέλει (ξανά και ξανά) και άλλα πολλά (που σίγουρα ξεχνάω).

Μια παράσταση που πραγματικά έχασαν όσοι δεν την είδαν!

Η Όπερα της Πεντάρας

Ένα πολύ ενδιαφέρον σύνολο βρίσκεται αυτές τις μέρες στην Αθήνα. Είναι μάλιστα το δεύτερο ονομαστό σύνολο σύγχρονης μουσικής που μας επισκέπτεται τον τελευταίο καιρό, μετά το Ensemble Intercontemporain, που είχαμε απολαύσει το καλοκαίρι στα πλαίσια του Φεστιβάλ. Έτσι λοιπόν, την Τρίτη που μας πέρασε (22-1-8) παρακολουθήσαμε στο Μέγαρο από το Enseble Modern, μια πολύ ωραία Όπερα της Πεντάρας, σε μορφή κοντσερτάντε (78).

Η Όπερα της Πεντάρας έχει γίνει αρκετά γνωστή στο πλατύ κοινό (της Ελλάδας) από την Φαραντούρη, που την είχε τραγουδήσει κάπου στις αρχές της δεκαετίας του ’80, αν θυμάμαι καλά. Έτσι οι πιο γνωστές μελωδίες εισήχθηκαν στο domain «μεταπολίτευση», και έτσι συνδέθηκαν με όλα τα θετικά και αρνητικά της αισθητικής της. Αργότερα βέβαια ακούστηκαν και οι κλασικές ηχογραφήσεις της Λοτα Λενυα, αλλά η φωνή της Φαραντούρη έχει μείνει.

Την Όπερα της Πεντάρας την είχα δει πριν 2-3 χρόνια στο θέατρο Βεάκη με τον Μπέζο, σε μια αρκετά ενδιαφέρουσα παράσταση, η οποία όμως ήταν μετριότατη μουσικά (θυμάμαι μια πολύ καλή Τάνια Τρύπη στον ρόλο της Πόλυ Πήτσαμ). Πάντως το έργο θα έλεγα πως είναι μουσικό θέατρο παρά όπερα. Έτσι ήμουν αρκετά προβληματισμένος για το πώς θα στεκόνταν σε μορφή κοντρερτάντε, μιας και υπήρχαν αρκετά μέρη καθαρά θεατρικά, δηλ. χωρίς μουσική και τα οποία προωθούσαν την δράση. Βέβαια το πρόβλημα αυτό λύθηκε με την εισαγωγή ενός αφηγητή, ο οποίος και διηγούταν τα δρώμενα, στα σημεία χωρίς μουσική (πολύ καλός και παραστατικός ο Ακύλλας Καραζήσης στο ρόλο αυτό).

Βρήκα το στήσιμο αρκετά θεατρικό και ..."γουστόζικο", ιδιαίτερα με την συμβολή του Αφηγητή αλλά και του μαέστρου ΗΚ Gruber, ο οποίος τραγουδούσε και τον ρόλο του κ. Πήτσαμ. Πολύ καλή η απόδοση της μουσικής του Βάιλ, καθώς και η ερμηνευτική ματιά του Gruber, o οποίος έδωσε έναν ανάλαφρο τόνο στη μουσική, πιστός στο πνεύμα των Βάιλ και Μπρέχτ.

Εξαιρετικές οι τέσσερεις κυρίες Ute Gfrerer, Susanne Kelling, Tora Augestad & Winnie Bowe, με αυτή τη σειρά. Αρκετά χαμηλότερου προφιλ οι ανδρικοί ρόλοι. Βρήκα λίγο άχρωμο τον Florian Boesch ως MacHeath. Αρκετά καλύτερος ο Michael Lucke ως Tiger Brown, είχε όμως πολύ μικρό ρόλο.

Δεν κατάλαβα την σκοπιμότητα της ενίσχυσης στο ήχο, εκτός ίσως από τον Αφηγητή. Εν τω μεταξύ, οι άνδρες τραγουδιστές είχαν ενίσχυση (όχι ο μαέστρος – οι άλλοι δύο), οι γυναίκες όχι.

Οι συντελεστές της παράστασης:

Μουσική διεύθυνση HK Gruber, Σχεδιασμός ήχου Norbert Ommer, Αφηγητής Ακύλλας Καραζήσης, Macheath Florian Boesch, Mr. Peachum HK Gruber, Mrs Peachum Susanne Kelling, Polly Ute Gfrerer, Lucy Winnie Bowe, Jenny Tora Augestad, Tiger Brown Michael Lucke

Μετείχε η Χορωδία της ΕΡΤ

Αυτά.

PS. Ψάχνοντας λίγο στο δίκτυο να βρω για τον μαέστρο ανακάλυψα πως πρόκειται για έναν αρκετά ενδιαφέροντα μουσικό, ο οποίος είναι επίσης και συνθέτης και ερμηνευτής. Μάλιστα συμπτωματικά είναι και αυτός affiliated με τον Simon Rattle. Πήρα λοιπόν και 1 CD να ακούσω – το Aerial, κοντσέρτο για τρομπέτα (μαζί με τα Asyla του Ades, για τον οποίο έγινε κουβέντα στο προηγούμενο ποστ)

London Symphony Orchestra

Την Πέμπτη που μας πέρασε (10-1-9) παρακολούθησα την LSO, υπό τον Valery Gergiev (71). Ομολογώ πως ψιλοαπογοητευτηκα. Η όλη παρουσία ήταν επιεικώς "τουριστική". Τόσο η ορχήστρα και ο Gergiev όσο και ο Καβάκος μου έδιναν έντονα την αίσθηση της διεκπαιραίωσης. Βέβαια λόγω του υψηλού επιπέδου και του επαγγελματισμού των συμμετέχοντων το αποτέλεσμα δεν ήταν κακό, αλλά το βρήκα ολίγον άχρωμον, άοσμον και άγευστον.

Στο πρώτο μέρος μας έπαιξαν το κοντσέρτο για βιολί του Sibelius, με σολίστ τον Λεωνίδα Καβάκο. H τεχνική επιδεξιότητα του Καβάκου έλαμψε, καθώς επίσης και το πόσο καλά ήξερε το έργο. Ωστόσο δεν αρκούν μόνο αυτά για να παίξεις ένα κοντσέρτο. Η επικοινωνία με την ορχήστρα φάνηκε δυσχερής (ο Gergiev και η ορχήστρα μου έδιναν ώρες-ώρες την εντύπωση πως έπαιζαν prima vista) και σε πολλά σημεία αποκόμιζα την αίσθηση πως ο καθένας (ο βιολονίστας και η ορχήστρα) τραβούσε τον δικό του δρόμο και έπαιζε ανεξάρτητα. Είχαν κάνει άραγε καμμιά πρόβα μαζί; Επίσης μου χτύπησε λίγο άσχημα η "άνεση" του Καβάκου: ο τρόπος που γυρνούσε την πλάτη του στο κοινό και παρακολουθούσε την ορχήστρα όταν δεν έπαιζε, το ότι σε αρκετά σημεία έπαιζε το μέρος του 1ου βιολιού κλπ. Βέβαια το κοινό τρελλάθηκε να χειροκροτεί στο τέλος, αλλά μάλλον θα χειροκροτούσε το ίδιο ακόμη και αν ο Καβάκος σφύριζε κλέφτικα.

Στο δεύτερο μέρος η κατάσταση βελτιώθηκε λίγο. Μας έπαιξαν την 4η του Μάλερ, έργο που το κατέχουν καλά. Ωραία ορχήστρα με πλούσιο όγκο, ωραία ηχοχρώματα, άρτια διαχείριση των dynamics, αλλά και πάλι μου φάνηκαν σαν να κάνουν αγγαρεία. Σαν να περίμεναν να περάσει η ώρα για να σηκωθούν να φύγουν. Μιά άψογη εκτέλεη μεν, αλλά added value μηδέν. Καμμιά προσωπική ματιά από των Gergiev.

Αυτά.

Ps. Κάποια στιγμή φάνηκε πως η κατάσταση ήταν μια φιέστα, όπου μικρή σημασία είχαν τα μουσικά δρώμενα. Ήταν ο Παπούλιας με τις κάμερες, κυρίες με γούνες που δεν τις αφήνουν στην γκαρνταρόμπα αλλά τις σέρνουν μαζί τους, κάμερες τηλεόρασης που τραβούσαν στιγμιότυπα, η Γιάννα Αγγελάκη-Δασκαλοπούλου κλπ, κλπ. Αν το ήξερα εκ των προτέρων μπορεί και να μην πήγαινα; ή ίσως να πήγαινα την δεύτερη μέρα.

Die Zauberflöte

Αισθητική παιδικής ζωγραφικής εξέπεμπε ο Μαγικός Αυλός, που παρακολούθησα στην Semperoper την Δευτέρα (7-1-8) που μας πέρασε (85). Παιδική ζωγραφική με έντονα, παραμυθένια, εξωστρεφή χρώματα.

Οι χαρακτήρες του έργου ήταν όλες φιγούρες παραμυθιού, εκτός από τον Ταμίνο και την Παμίνα, που ήταν οι μόνοι ανθρώπινοι χαρακτήρες. Οι Παπαγκένο, Παπαγκένα, Μονόστατος και οι σκλάβοι του (όπως και τα τρία αγόρια) κοντόχοντρα ανθρωπάκια με τεράστια ρούχα, ο Σαράστρο ψιλόλιγνη φιγούρα επιβλητικού ιερέα και η Βασίλισσα της Νύχτας μαζί με τις ακόλουθές της (οι κακοί της υπόθεσης) κακές νεράϊδες, φιγούνες βγαλμένες κατευθείαν από τον κόσμο της φαντασίας.

Το έργο ουσιαστικά κυριαρχείται από τον ιδιότυπο Παπαγκένο, στο ρόλο του οποίου ήταν εξαιρετικός ο Markus Marquardt. Ένας Παπαγκένο-φασουλής, άλλοτε πειραχτήριο άλλοτε συναισθηματικός και ευαίσθητος, ήταν με διαφορά ο καλύτερος του έργου. Πολύ καλή και η Ταμίνα, η οποία κάθε φορά που τραγουδύσε σε καθήλωνε. Είχε το είδος της γλυκιάς φωνής που χαίρεσαι να χαλαρώνεις και να ακούς, συγχρόνως όμως πολύ δουλεμένη και με άριστη τεχνική. Η Βασίλισσα της νύχτας επίσης μας χάρησε ένα πολύ καλό Der Hölle Rache, το σήμα κατατεθέν της όπερας. Καθαρό και με αυτοπεποίθηση έπιασε τα ψιλά μι και φα με σιγουριά και στο σωστό τέμπο. Τι διαφορά αλήθεια με την απερίγραπτη Yan Guang Cui που είχαμε ακούσει πριν 2 χρόνια στο Μέγαρο!


Πολύ καλοί επίσης ο Σαράστρο και ο Μονόστατος, συμπλήρωναν πολύ καλά το καστ. Αξίζει όμως να κάνουμε λόγο και για τα τρία αγόρια, τα οποία τραγούδησαν και έπαιξαν καταπληκτικά (και είναι επίσης μέλη της παιδικής χορωδίας του Ιερού Σταυρού, την οποία δυστυχώς δεν άκουσα).

Αρκετά καλή η διεύθυνση του Hans-E. Zimmer, προσέθεσε σίγουρα το προσωπικό του τόνο στην όπερα και απέδωσε πολύ καλά μαζί με την ορχήστρα. Αξιοσημείωτες όλες οι γνωστές άριες της όπερας, σου χάιδευαν τα αυτιά και σε βύθιζαν ολοένα και περισσότερα στην μαγική ατμόσφαιρα του έργου.

Οι κυριότεροι συντελεστές του έργου:

Μουσική Διεύθυνση Hans-E. Zimmer, Σκηνοθεσία, Σκηνικά & Κοστούμια Achim Freyer, Φωτισμοί Gerd Budschigk, Sarastro Michael Eder, Tamino Benjamin Bruns, Sprecher Markus Butter, Erster Priester Sangmin Lee, Zweiter Priester Timothy Oliver, Königin der Nacht Agnete Munk Rasmussen, Pamina Kyung-Hae Kang, Erste Dame Sabine Brohm, Zweite Dame Angela Liebold, Dritte Dame Elisabeth Wilke, Papageno Markus Marquardt, 1os Φρουρός Klaus König, 2ος Φρουρός Rainer Büsching, Monostatos Gerald Hupach, 1o αγόρι Constantin Dörr, 2ο αγόρι Elias Wöllner, 3ο αγόρι Sebastian Pfeiffer

Το Χρυσάφι του Ρήνου (και του Έλβα)

Μια πόλη που τριγύριζε εδώ και καιρό στο νου μου και έψαχνα ευκαιρία για να πάω ήταν η Δρέσδη. Βασικά την είχα στο μυαλό μου από τον καιρό που διάβασα το Σφαγείο Νο 5, αλλά τελευταίως άρχισε να μου γίνετε ελκυστική και λόγω της μουσικής της παράδοσης. Έτσι την προηγούμενη βδομάδα κατάφερα να περάσω 5 μέρες εκεί. Μεταξύ άλλον παρακολούθησα δύο όπερες και μια πολύ ωραία χορωδία σε έναν εσπερινό στον ναό του Ιερού Σταυρού.

Την Κυριακή που μας πέρασε λοιπόν παρακολούθησα την πρώτη όπερα από την τετραλογία του Δαχτυλιδιού στην διάσημη Semperoper, με την εξίσου διάσημη Sächsische Staatskapelle Dresden υπό τον Peter Schneider (90).

Δεν είχα ξαναπαρακολουθήσει κάποια από τις όπερες του κύκλου του Δαχτυλιδιού. Εχω βέβαια λιώσει αυτή την παραγωγή σε DVD, αλλά δεν είχα ως τώρα την live εμπειρία. Έτσι την περίμενα με αρκετά μεγάλη προσμονή και περιέργεια. Θυμάμαι πως είχα διαβάσει στο booklet του cdιού της ιστορικής ηχογράφησης της DECCA, με τον Georg Solti και την Φιλαρμονική της Βιέννης, για τις δυσκολίες που θέτει στους σκηνοθέτες η πρώτη σκηνή, με τις παρθένες του Ρήνου να κολυμπάνε και να τραγουδάνε ταυτόχρονα.

Η προσέγγιση ήταν παράξενη. Ολόκληρη η σκηνή καλύπτονταν από καθισματα θεάτρου στη σειρά και διατεταγμένα με έναν τρόπο ώστε να δημιουργούν κυματισμούς. Τα καθίσματα είχαν τις πλάτες τους στραμμένες προς του θεατές. Φανταστείτε να μπαίνετε από πίσω σε μια αίθουσα κινηματογράφου, με τα καθίσματα να βρίσκονται λες στην επιφάνεια της θάλασσας και να έχουν παγώσει σε κάποιο κυματισμό.



Το έργο ξεκίνησε με την Erda να μπαίνει στο τέλος της υποβλητικής εισαγωγής και να κάθετε σε ένα κάθισμα, ενώ στο βάθος πρόβαλε ένα μεγάλο πλαίσιο, όπου μέσα άρχισαν να στροβιλίζονται οι rheinmaidens. Ένα είδος PIP ξαφνικά :-) Οι παρθένες του ρήνου (φαίνονται παραπάνω σε δράση, να βασανίζουν τον Αλμπεριχ) ήταν σαν παραξένες φασματικές μορφές, σαν ξωτικά ή σαν τρόφιμες ψυχιατρίου, όπως το πάρει κανείς :-). Επίσης, οι γίγαντες ήταν καταπληκτικοί. Πραγματικοί γίγαντες! Εν κατακλείδι, νομίζω πως εικαστικά πρέπει να είναι αν όχι η καλύτερη, μια από τις 2-3 καλύτερες όπερες που έχω δει.



Από πλευράς διανομής, θα έλεγα πως ίσως υστέρησε λίγο στον Jukka Rasilainen, ως Wotan. Έχοντας στον νου μου τον Bryn Terfel στην παραγωγή του ROH, βρήκα πως ο Jukka Rasilainen ήταν λειψός Wotan. Σεν καμμιά περίπτωση δεν είχε το ηγετικό ύφος και το μέγεθος του αρχηγού των θεών. Από την άλλη μεριά, βρήκα εξαιρετικούς τους Wolfgang Schmidt ως Loge και τον Tomasz Koniecny ως Alberich. Αυτοί δύο άλλωστε είναι και οι πρωταγωνιστές του έργου. Πολλοί καλοί και οι υπόλοιποί με προεξάρχοντες τους Fricka, Fafner, Fasolt, Freia & Donner. Και να μην ξεχάσω επίσης τις τρεις παρθένες που στην αρχική σκηνή με τον Αλμπεριχ έδωσαν ρέστα.

Η απόδοση της ορχήστρα επίσης ήταν κάτι που ήταν εντυπωσιακό. Αν και δεν βρήκα την ερμηνεία Peter Schneider αξιοσημείωτη, ο ήχος της ορχήστρας, έστω και μέσα από το pit ήταν πρωταγωνιστής. Η εισαγωγή, η εμφάνιση των γιγάντων και το φινάλε ήταν αριστουργηματικά. Πολύ καλό και το μέρος με τα αμόνια, στην κατάβαση στο Nibelheim.

Οι κύριοι συντελεστές:

Μουσική Διεύθυνση Peter Schneider, Σκηνοθεσία Willy Decker, Σκηνικά Wolfgang Gussmann, Wotan Jukka Rasilainen, Donner Matthias Henneberg, Froh Martin Homrich, Loge Wolfgang Schmidt, Alberich Tomasz Konieczny, Mime Tom Martinsen, Fasolt Matti Salminen, Fafner Michael Eder, Fricka Judit Németh, Freia Ute Selbig, Erda Christa Mayer, Woglinde Agnete Munk Rasmussen, Wellgunde Antigone Papoulkas, Flosshilde Sofi Lorentzen

Αυτά…