not (Maria Callas)

Την περασμένη Τρίτη (26-9-7) παρακολούθησα στο Ηρώδειο την συναυλία/γκαλά όπερας, που οργάνωσε η ΜΚΟ για το κτήριο όπερας στην Αθήνα, στα πλαίσια του εορτασμού για το έτος Μαρία Κάλλας (74).

Η επιλογή του ρεπερτορίου ενδιαφέρουσα. Το booklet της συναυλίας λέει πως συνειδητά δεν επιλέχτηκαν ρόλοι και μουσικές που να παραπέμπουν στην Κάλλας γιατί με αυτό τον τρόπο υπογραμμίζετε η διάσταση που την ξεχώριζε από άλλους ομότεχνούς της. Εμένα μου φαίνεται λίγο κουκουρίκου αυτός ο συλλογισμός, αλλά από την στιγμή που βγαίνει ένα ενδιαφέρον event δεν με χαλάει.

Το ενδιαφέρον βέβαια ήταν να (ξανά)ακούσω την Musica Aeterna και τον Θεόδωρο Κουρεντζή, τους οποίους την πρώτη φορά που τους άκουσα δεν με είχαν ενθουσιάσει. Αυτή τη φορά, η ορχήστρα ήταν ενισχυμένη με μουσικούς από την κρατική όπερα του Novosibirsk, της οποίας επίσης έχει την διεύθυνση ο Κουρετζής. Βέβαια το ενδιαφέρον αυτό ήταν πρωτίστως προσωπικό. Αντικειμενικά, μάλλον το focus ήταν στις δύο τραγουδίστριες, την mezzo Vesselina Kasarova και την σοπράνο Simone Kermes.

Μας έπαιξαν:

Α’ Μέρος

• Rameau - PLAΤΕΕ, Les Boreades: Suite
• Mozart - COSI FAN TUTTE, Duo Dorabella/Fiordiligi: ''Ah guarda sorella" - Kasarova/Κermes
• Haendel - ALCINA, Aria di Ruggiero: "Sta nell'ircana pietrosa tana" - Vesselίna Kasarova
• Haendel - GIULIO CESARE, Aria di Cleopatre: "Pianjero" - Simone Kermes
• Gluck - ORFEO ΕD EURYDICE, "Dance of Blessed spirits"
• Mozart - LΕ ΝΟΖΖΕ DI FIGARO, Ouverture

Β’ Μέρος

• Mozart - DON GIOVΑΝΝΙ, Ouverture
• Mozart - COSI FAN TUTTE, Aria di Fiordiligi: "Come scoglίo" Simone Kermes
• Gluck - ORPHEE ΕΤ EURYDICE (Berlioz version), Aria di Orphee: ''Amour, viens rendre a mon ame" - Vesselίna Kasarova
• Tchaikovsky - ROMEO ΑΝD JULIA
• Vivaldi - LΑ FIDA NINFA, Aria di Morasto: "Dίte ohίme" - Simone Kermes
• Vivaldi - L' ΟLYMPIADE, Aria di Aminta: "Siam navi all onde algentί" - Simone Kermes
• Bizet - CARMEN, Ouverture
• Bizet - CARMEN, Aria di Carmen - Habanera: "L' amour est un oiseau rebelle"- Vesselίna Kasarova

ENCORES

• Verdi - LΑ FORZA DEL DESTINO, Ouverture
• Gounod - SAPHO, Aria di Sapho : ''Oiι suis-je" - "Ο ma lyre immortelle"- Vesselίna Kasarova
• Offenbach - LES CONTES DΉΟFFΜΑΝΝ, Duo "Belle nuίt, ό nuit d' amour"- Kasarova/Κermes

Μετά λοιπόν και την δεύτερη ακρόαση, νομίζω πως επιβεβαιώθηκε η πρώτη μου εντύπωση: η ορχήστρα μου φαίνεται αδύνατη σε έργα ρομαντικού ρεπερτορίου. Ωστόσο ήταν εξαιρετική στα κλασικά και κυρίως μπαρόκ έργα που ερμήνευσε.

Η ορχήστρα ξεκίνησε εντυπωσιακά με τον χορό των βοριάδων από το τέλος της 3ης πράξης της Πλαταίας, που την είχαμε δεί πέρσυ τέτοια εποχή στο Μέγαρο. Τεχνικώς άψογοι οι μουσικοί και εξαιρετικό το δέσιμο της ορχήστρας. Πολύ κάλη άρθρωση και συντονισμός, ξεχώριζες ολοκάθαρα και την παραμικρίτερη μουσική φράση. Το γρήγορο στακάτο ύφος του Κουρετζή ταιριάζει πολύ σε αυτό το είδος και έτσι η ορχήστρα φάνηκε να λάμπει.

Πολύ καλές και οι δύο τραγουδίστριες, δεν έμειναν πίσω και ερμήνευσαν πολύ όμορφα το πρόγραμμά τους. Μάλιστα το σκερτσόζικο ύφος με το οποίο ξεκίνησαν στο ''Ah guarda sorella", έδειξε πως θα πήγαινε πολύ καλά η βραδυά. Ωστόσο νομίζω πως ιδιαίτερη μνεία πρέπει να γίνει στην Kasarova, η οποία έχει μια πολύ εκφραστική βελούδινη φωνή και πραγματικά συνεπήρε το ακροατήριο με την τέχνη της. Κορυφαία στιγμή της βραδυάς (μαζί με την άρια της Aminta από την Ολυμπιάδα) η ερμηνεία της στην άρια από την Σαπφώ του Γκουνό (αν δεν κάνω λάθος) στο 2ο μπιζάρισμα.

Και ενώ όλα πήγαιναν μια χαρά ήλθε ο Τσαϊκόφσκυ να μας χαλάσει λίγο την σούπα. Ήχος ρηχός, σώμα αδύνατο, φτωχά dynamics και μια ερμηνεία που θαλασσόδερνε στα κύματα, μας μείωσε αρκετά τον ενθουσιασμό. Πρέπει να πω εδώ, πως για την ερμηνεία του Τσαϊκόφσκυ η ορχήστρα ενισχύθηκε με καμμιά 15αριά ακόμη μουσικούς και η πρώτη σειρά των βιολιών προς το ακροατήριο άλλαξε τα όργανά τους και τα δοξάρια τους, προφανώς για να πετύχουν πιο σύγχρονο ήχο (χρησιμοποιούσαν όργανα εποχής στα έργα παλαιάς μουσικής). Παρόλα αυτά το αποτέλεσμα ήταν φτωχό. Το ίδιο φτωχός ο ήχος ήταν και στα υπόλοιπα ρομαντικά έργα, μάλιστα στην Habanera παρέσυραν προς τα κάτω την κατά τα άλλα εξαιρετική Kasarova.

Το άλλο που δεν μου άρεσε ήταν η (ελαφριά) ενίσχυση του ήχου στα έγχορδα και στις τραγουδίστριες. Δεν κατάλαβα για τι χρειάζονταν (δηλαδή κατάλαβα, απλά δεν έπρεπε να γίνει). Αφήστε που το ένα μικρόφωνο ήταν κοντά στον μαέστρο και ακούγαμε ενισχυμένους και όλους τους συριγμούς που άφηνε στις στιγμές έντασης. Εν γένει μια από τις απολαύσης μιας ζωντανής εμφάνισης είναι και η διαχείριση της φυσικής έντασης του ήχου και δεν καταλαβαίνω γιατί αυτό πρέπει να υποτιμάται. 'Αλλωστε αξιολογείται και αυτό όπως και η τσούκα που έκανε μια τρομπέτα σε ένα σάλπισμα στο Ρομέο & Ιουλιέτα. Πραγματικά θα το σκεφτόμουν πολύ σοβαρά και μπορεί και να μην πήγαινα αν ήξερα πως ο ήχος θα ήταν ενισχυμένος.

Εν κατακλείδει, μια λίγο άνιση βραδυά από την οποία έφυγα προτιμώντας να συγκροτήσω την υπέροχη μουσική του Βιβάλντι, στο τελευταίο baroque κομμάτι της συναυλίας.

Ημέρες Γερμανικού Πολιτισμού

Την περασμένη Δευτέρα (10-9-7) παρακολούθησα στο Ινστιτούτο Γκαίτε, την εναρκτήρια εκδήλωση των Ημερών Γερμανικού Πολιτισμού. Η εκδήλωση αυτή ήταν ουσιαστικά μια συναυλία, καρυκευμένη με μερικά λογίδρια (του Πρέσβη της Γερμανίας και του Διευθυντή του Γκαίτε) στο πρώτο μέρος και fused με ένα δεξίωση-like event στο δεύτερο. Το σύνολο που παρακολουθήσαμε ήταν οι Modern Strings, ένα σύνολο εγχόρδων από την Κολωνία. Οι Modern Strings συνηθίζουν να παίζουν μουσική απ’ όλο τον κόσμο. Έθνικ one might say, but from the classical music point of view. Οι Moderns Strings είχαν μια συναυλία στις 7/11 στην Πάτμο, στα πλαίσια του Φεστιβάλ Θρησκευτικής Μουσικής, και προφανώς on the way back home βόλεψε να κάνουν και μια μικρή στάση στην Αθήνα.

Το πρώτο μέρος έλαβε χώρα στην αίθουσα εκδηλώσεων του Ινστιτούτου Γκαίτε και είχε μια … εθνική διάσταση. Ακούσαμε: Heitor Villa-Lobos Bachianas Brasileiras Nr. 9 für Streichorchester (Βραζιλία), Klaus von Wrochem Musik für Streichorchester und Solovioline (Γερμανία), A.Piazzolla Tres Minutos con la Realidad (Αργεντινή), Νίκος Σκαλκώτας 5 ελληνικοί χοροί (Ελλάδα), A. Dvorak Zwei Walzer op. 54 (Τσεχία). Στο τέλος μας έπαιξαν για μπιζάρισμα το έργο του Άλκη Μπαλτά Largo – Scherzo. Ομολογώ πως δεν είχα ακούσει άλλο έργο του Μπαλτά και μου άρεσε αρκετά (έως πολύ).

Στην συνέχεια και για το δεύτερο μέρος μεταφερθήκαμε στο αίθριο του Ινστιτούτου. Το δεύτερο μέρος είχε διαμορφωθεί σε τρείς θεματικές ενότητες. Στην πρώτη ενότητα με τίτλο Έρως και θάνατος ακούσαμε την Ελεγεία στην μνήμη του Ι.W. Samarin του Tschaikowsky και το Crisantemi fur Amadeo v. Aosta του Puccini. Στη δεύτερη ενότητα με τίτλο Η Χρυσή Εποχή ακούσαμε το Youkali-Tango του Kurt Weill και μια πόλκα από το Das goldene Zeitalter του Schostakowitsch. Στη τρίτη ενότητα με τίτλο Παιγνίδια Παιδιών ακούσαμε το andantino του Jeux d’ enfants του Bizet και το Balconies του Alexander Argov.

Η ιδέα υποθέτω πως ήταν να δοθεί μια αίσθηση χαλαρής γιορτής. Έτσι στο αίθριο (αίθριο βασικά είναι λίγο «αισιόδοξος» χαρακτηρισμός - ήταν ένας μεγάλος ακάλυπτος, αλλά είχε διαμορφωθεί αρκετά όμορφα) το σύνολο είχε σπάσει σε δύο γωνίες σε δύο μικρότερα σύνολα, τα οποία εν είδη κουαρτέτων έπαιζαν εναλλάξ. Υπήρχαν μερικές καρέκλες μπροστά από τους μουσικούς, αλλά ο περισσότερος κόσμος περιφέρονταν κουβεντιάζοντας με ένα ποτήρι κρασί ανα χείρας. Στο τέλος κάθε ενότητας περνούσαν δίσκοι με καναπεδάκια. Φαντάζομαι πως η ιδέα του στησίματος θα έπαιζε πολύ καλύτερα σε κήπο, αλλά στην Αθήνα είμαστε και ουχί στη Γερμανία. Πάντως ήταν πολύ γουστόζικη εκδήλωση.

Το παίξιμο των Modern Strings ήταν στον ίδιο χαλαρό τόνο με την όλη βραδιά. Υπήρχαν αρκετά λαθάκια και σε μερικά σημεία στο πρώτο μέρος φάνηκε έλλειψη συντονισμού (ήταν 13 άτομα χωρίς μαέστρο), αλλά εν γένει κανέναν δεν πείραξαν μιας και κατάφεραν να επικοινωνήσουν το πνεύμα των συνθετών θαρρώ και ταυτόχρονα να συνδράμουν στο πνεύμα της εναρκτήριας γιορτινής εκδήλωσης.

Αυτά.

Summer Books

Μιας και η χτεσινή παράσταση στο Ηρώδειο αναβλήθηκε και μιας και δεν έχω δει τίποτε άξιο λόγου τον τελευταίο μήνα, είπα να γράψω για μερικά από τα βιβλία που διάβασα φέτος το καλοκαίρι στη παραλία.

Έχουμε λοιπόν:

Semir Seki, Εσωτερική Όραση. Αρκετά ενδιαφέρον βιβλίο που πραγματεύεται τις νευροβιολογικές βάσεις του art appreciation και συγκεκριμένα το πώς αντιλαμβανόμαστε την ζωγραφική. Ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα η άποψη πως η ζωγραφική μιμείται τις διεργασίες του εγκεφάλου στο ότι ψάχνει να βρεί και να αποτυπώσει πρότυπα και μορφές πίσω από τις επιφανειακές εικόνες του κόσμου. Χρώματα, Κυβισμός και οι Δεσποινίδες της Αβινιόν όλα ανατέμνονται από τον Semir Zeki, έναν από τους πιο σημαντικούς νευροεπιστήμονες του καιρού μας. Στο τελευταίο κεφάλαιο ψηλαφεί συνειδησιακές θεωρίες και κλείνει πολύ γλυκά με μια ρήση του υπέργηρου πατέρα του που λέει κάτι σαν «από 12 χρονών δεν έχω αλλάξει καθόλου».



J. Rowling, Ο Χάρι Πότερ και ο Ημίαιμος Πρίγκιψ. Μετριότατο, νομίζω το χειρότερο από όλη τη σειρά (το τελευταίο δεν το έχω διαβάσει). Η όλη πλοκή εξαντλείται σε 3-4 σελίδες στο τέλος του βιβλίου, κάνοντάς σε να αναρωτηθείς για ποιο λόγο διάβασες τις υπόλοιπες εξακόσιες τόσες σελίδες.







Mark Cohen, Fractal Φόνοι. Καλούτσικο αστυνομικό με έναν ιδιωτικό ντέντεκτιβ να ερευνά μια σειρά από φόνους που όλοι είχαν σαν θύματα καθηγητές μαθηματικών που ασχολούνταν με φράκταλ. Αρκετά καλή δουλειά στο στήσιμο του χαρακτήρα του ιδιωτικού ντέντεκτιβ καθώς και της πελάτισσάς του (αυτή που του ανέθεσε τη δουλειά – αρκετά προβλέψιμο το ειδύλλιο μεταξύ των όμως). Ωστόσο δεν σε πολυκράταγε, από τα μέτρια αστυνομικά που έχω διαβάσει. Το φράκταλ θινκ δεν έπεζε και κανέναν ιδιαίτερο ρόλο, μάλλον το θεώρησε πιασάρικο ο συγγραφέας και είπε να το χρησιμοποιήσει.




V.S. Ramachandran, Φαντάσματα στον Εγκέφαλο. Επίσης ένας από τους πιο σημαντικούς νευροεπιστήμονες του καιρούς μας ο Ramachandran, παραθέτει στο βιβλίο αυτό περιπτώσεις «παράξενων» εγκεφαλικών περιστατικών. Ο τίτλος είναι παρμένος από την κοινή σε πολλές από αυτές τις περιπτώσεις ιδιάζουσα συμπεριφορά του εγκεφάλου, ο οποίος φτιάχνει αναπαραστάσεις της πραγματικότητας που δεν έχουν καμιά σχέση με αυτήν. Έτσι έχουμε περιπτώσεις αναπηρίας με άρνηση αποδοχής του ακρωτηριασμού, ή φαινόμενα όπου μέλη του σώματός μας νομίζουμε πως ανήκουν σε κάποιον άλλο κλπ. Πολύ όμορφα τα τεχνάσματα που μπορούν να ξεγελάσουν τον εγκέφαλο και μπορεί πχ να θεωρήσει πώς η μύτη του έχει ένα μέτρο μήκος ή πως το διπλανό τραπέζι είναι μέρος του σώματός του. Κακής ποιότητας βιβλιοδέτηση. Το εξώφυλλο διαλύεται με την παραμικρή σταγόνα νερό. Με ταλαιπώρησε στην παραλία.


Melissa P., Ημερολόγιο εφηβείας. Βιβλίο που σημείωσε πάταγο στην Ιταλία πριν 3-4 χρόνια, όταν προτοεκδόθηκε. Μια μαθήτρια από την Κατάνια περιγράφει το «ξύπνημα» της σεξουαλικότητάς της (όταν εκδόθηκε το βιβλίο ήταν 17 χρονών) καθώς επίσης και αρκετές σκηνές σεξ. Αρκετά ενδιαφέρουσες θα έλεγα, ιδιαίτερα οι S&M. Αναρωτήθηκα αρκετά μήπως και οι συμμαθήτριές μου είχαν τέτοιες εμπειρίες πάντως. Γίνονταν τέτοια πράγματα και δεν το πήρα χαμπάρι;;;






Hammond Innes, Ο άνθρωπος της Λευκάδας. Βιβλίο περιπέτειας που διαδραματίζεται στην Ελλάδα της δεκαετίας του 60. Ένας λίγο ρέμπελος τύπος ψάχνει τον πατέρα του, ο οποίος είναι κυνηγός απολιθωμάτων και αρκετά sui generis, μεταξύ Ηπείρου και Λευκάδας. Βιβλίο «παραλίας» από έναν συγγραφέα με αρκετά έντονη και περιπετειώδη ζωή. Νομίζω μάλιστα πως κάποια βιβλία του έχουν γυριστεί και ταινεία.





David Bodanis, Ηλεκτρικό Σύμπαν. Αρκετά μυθιστορηματική περιγραφή των πρωτοπόρων του ηλεκτρισμού (Μορς, Μπελλ, Φαρανταίυ, Τούριγνκ κλπ) καθώς και των συνεισφορών τους στην επιστήμη. Ομολογώ πως εν πρώτοις δεν μου φάνηκε και πολύ ενδιαφέρον αλλά η περιγραφή του ιστορικού πλαισίου καθώς και του περιβάλλοντος που γίνονταν οι ανακαλύψεις/εφευρέσεις ήταν πολύ καλή. Πολύ ωραία είναι επίσης και η περιγραφή του χαρακτήρα των επιστημόνων. Ταλαντούχος συγγραφέας, θα ψάξω να διαβάσω και άλλα βιβλία του.



Jared Diamond, Γιατί το σεξ είναι διασκεδαστικό. Πολύ όμορφο βιβλίο! Εξετάζει από άποψη φυσικής επιλογής την εξέλιξη της ανθρώπινης σεξουαλικότητας. Έχουν πολύ ενδιαφέρον οι διερευνήσεις που κάνει στις διαφορές της ανθρώπινης σεξουαλικότητας με την σεξουαλικότητα των υπολοίπων πρωτευόντων. Επίσης προσπαθεί να απαντήσει σε ερωτήματα του τύπου γιατί οι γυναίκες έχουν εμμηνόπαυση, γιατί οι άνδρες δεν θηλάζουν, γιατί έχουν εξελιχθεί έτσι τα σώματα των γυναικών, γιατί οι άνδρες έχουν τόσο μεγάλο πέος σε σύγκριση με τα άλλα πρωτεύοντα κ.ά.


Αυτά… Καλό χειμώνα!