Ένα Eξπρεσιονιστικό Όνειρο κάτω από τις Φιλύρες (2/3)

Την περασμένη Πέμπτη (4-1-7) βρέθηκα στην παραδοσιακή-Γραν όπερα του Βερολίνου, που φαίνεται να ξαναβρίσκει σιγά-σιγά την χαμένη της αίγλη. Βέβαια η αίθουσα δεν έχει πια τα χρυσοποίκιλτα στολίσματα του παρελθόντος, αλλά δεν παύει να είναι μια από τις κλασικές μνημειακές ευρωπαϊκές όπερες, με τα μπαλκόνια της, την μεγάλη της σκηνή και την ιστορία της. Είναι ένα must-see κτήριο του Βερολίνου, που θα το επισκεφτείς έστω και μόνο απ’ έξω. Και βέβαια το γεγονός πως διευθυντής της είναι ο Daniel Barenboim κάνει μάλλον απαραίτητη και την παρακολούθηση μιας παράστασης.

Λοιπόν εκεί παρακολούθησα την Τραβιάτα (90). Μια Τραβιάτα εντελώς αλλιώτικη από της άλλες. Μάλλον πρέπει να είναι πιο η πρωτοποριακή παράσταση όπερας που έχω παρακολουθήσει.

Ο σκηνοθέτης είχε βγάλει εντελώς out of context την υπόθεση. Δεν υπήρχε το πάρτυ της αρχής δεν υπήρχε το σπίτι στο Παρίσι ούτε το πάρτυ της Φλώρας, δεν υπήρχε το κρεβάτι του θανάτου, δεν υπήρχε τίποτα! Η όπερα είχε απογυμνωθεί από όλα τα εξωτερικά στοιχεία και είχε απομείνει μόνο το καθαρό συναίσθημα σε ένα ονειρικό περιβάλλον. Ομολογώ πως στην αρχή σάστισα αλλά καθώς εξελίσσονταν η υπόθεση σκέφτηκα πως ήμουν πολύ τυχερός που παρακολουθούσα τέτοιο θέαμα κατευθείαν από την πηγή του Γερμανικού Εξπρεσιονισμού.


Σκηνικά δεν υπήρχαν και ολόκληρο το έργο διαδραματίζονταν σε ένα μαύρο κουτί. Οι φωτισμοί ήταν μαύροι, μώβ και βαθύ μπλέ. Οι θαμώνες των πάρτυ εμφανίζονταν με μαύρα βραδινά επίσημα ενδύματα, φορώντας γκροτέσκο μάσκες και κινούμενοι με απότομες κινήσεις σαν ζωντανοί-νεκροί. Η μόνη φωτεινή παρουσία ήταν η Βιολέττα ντυμένη με λευκό νυφικό και έχοντας εντελώς καλυμμένα τα γυμνά μέρη του σώματός της με λευκό μακιγιάζ. Τόσο η ατμόσφαιρα όσο και το ντύσιμο της Βιολέττας δεν άφηναν καμμιά αμφιβολία για τον επερχόμενο θάνατο ούτε για το ποιος θα είναι ο νεκρός.


Θεωρώ πως το θέαμα που παρακολούθησα ήταν ένα από τα εντονότερα θεάματα που έχω παρακολουθήσει και γι’ αυτό ο υψηλός βαθμός. Και μάλιστα είχα την τύχη να απολαύσω τέτοιου είδους σκηνοθεσία στην αγαπημένη μου όπερα.

Ωστόσο υπήρχαν και αδύνατα σημεία. Παρόλο που η χορωδία και η ορχήστρα ήταν άψογες, οι κύριοι ρόλοι (Βιολέττα & Αλφρέδος) ήταν σαφώς κατώτεροι αυτών που είχα παρακολουθήσει στην Ντόϊτσε Όπερ. O Sciicoff ήταν σαφώς ανώτερος του Brenciu και η Pendatchanska της Samuil. Μάλιστα στην Τραβιάτα όλη σχεδόν η όπερα είναι χτισμένη γύρω από την Βιολέττα, οπότε εξαρτάται ουσιαστικά από την σοπράνο που παίζει τον ρόλο το πόσο καλή θα είναι η παράσταση. Το άλλο πρόβλημα της Samuil ήταν το σώμα της. Περισσότερο για Βαλκυρία μου έκανε παρά για ετοιμοθάνατη φυματική. Βεβαίως τα παραπάνω οφείλουν και πρέπει να αγνοηθούν σε ένα τέτοιο ονειρικό έργο, ωστόσο δεν μπορείς να τα αγνοήσεις και παντελώς. Στα θετικά της Samuil να αναφέρω την πολύ καλή απόδοση του ρόλου της (υποκριτικώς) σε αντίθεση με τον Brenciu, ο οποίος ήταν έναν κλασικός stand-and-sing τραγουδιστής όπερας.

Με τα παραπάνω δεν θέλω να πως μουσικώς η παράσταση έπασχε στο παραμικρό. Απλά είχα πρόσφατη την σύγκριση με την άλλη όπερα που είχα παρακολουθήσει, όπως επίσης μου δημιουργήθηκε η αίσθηση πως φωνητικώς η όπερα ήταν ανισσόροπη σε σχέση με την εικαστική της απόδοση.

Το κοινό ήταν αρκετά αμήχανο και δεν ήξερε πότε και αν πρέπει να χειροκροτήσει. Πράγμα παράξενο για μια τέτοια όπερα που οι άριές της είναι γνωστές σε όλους και έχει σημεία που «φωνάζουν» χειροκτοτήστε! Ωστόσο υποθέτω πως ήταν η σκηνοθετική άποψη που προκαλούσε τον προβληματισμό. Εν τέλει όμως η παράσταση άρεσε πολύ. Έτσι τουλάχιστον εξέλαβα το 15λεπτο περίπου τελικό χειροκρότημα και τις ανεπάλληλες υποκλίσεις των πρωταγωνιστών της βραδυάς.

Οι συντελεστές της βραδύας ήταν: Conductor Dan Ettinger, Director Peter Mussbach, Set Designer Erich Wonder, Costume Designer Andrea Schmidt-Futterer, Chorus Master Eberhard Friedrich, Violetta Valéry Anna Samuil, Flora Bervoix Katharina Kammerloher,
Annina Simone Schröder, Alfredo Germont Marius Brenciu, Giorgio Germont Anders Larsson, Gaston Florian Hoffmann, Baron Douphol Bernd Zettisch, Marquis D'Obigny Mathias Vieweg, Doktor Grenvil Yi Yang.

Πολύ ωραία, πολύ ωραία indeed!

Αυτά…..