...then we take berlin (1/3)

Την προηγούμενη βδομάδα την πέρασα σχεδόν ολόκληρη στο Βερολίνο. Έτσι άδραξα την ευκαιρία να επισκεφτώ και την μουσική σκηνή της πόλης, η οποία πρέπει να είναι από τις μεγαλύτερες της Ευρώπης. Αυτά που είχα στο νου μου να δω (δηλαδή κάποια από αυτά γιατί είναι πολλά για ένα πενθήμερο) ήταν: οι 3 όπερες (Deutsche, Under den linden & Komische) και οι 2 ορχήστρες με τις αντίστοιχες αίθουσες (Konzerthaus & Philharmonie). Ε, κατάφερα τελικά να δω 2 όπερες και μια συναυλία (όχι με την ορχήστρα που ήθελα αλλά σε αίθουσα που ήθελα). Τα υπόλοιπα σε επόμενη επίσκεψη (ίσως μαζί με το Κρατικό μπαλέτο του Βερολίνου :-)

Έτσι λοιπόν, την περασμένη Τετάρτη (3-1-7) βρέθηκα στην Deutsche Oper, όπου παρακολούθησα την Luisa Miller του Verdi (80). Οι συντελεστές της παράστασης ήταν οι εξής: Μουσική Διεύθυνση Frédéric Chaslin, Σκηνοθέτης Götz Friedrich, Set & Costume design Gottfried Pilz & Isabel Ines Glathar, Διεύθυνση Χορωδίας Ulrich Paetzholdt, Κόμης Walter Reinhard Hagen, Rodolfo Neil Shicoff, Federica Nicole Piccolomini, Wurm Arutjun Kotchinian, Miller Bruno Caproni, Luisa Alexandrina Pendatchanska, Laura Andion Fernandez, A farmer Paul Kaufmann

Η παράσταση είχε μεταφερθεί από το Τυρόλο των αρχών του 17ου αιώνα σε πιο σύγχρονη εποχή. Χωρίς να ξέρω κάτι παραπάνω για την παράσταση, απλώς και μόνο βλέποντάς την, συμπέρανα πως υπόθεση διαδραματίζονταν κατά την 10ετία του 50. Μπορεί και στο Τυρόλο μιας και ο ρόλος του κόμη Βάλτερ ταίριαζε αρκετά με μεγαλοκτηματία ιταλική επαρχίας, αν και πιο νότιων περιοχών. Οι ρόλοι είχαν μεταφερθεί λίγο-πολύ αυτούσιοι: ο κόμης Βάλτερ ήταν ο κάπος της περιοχής, ο Μίλλερ ήταν παλιός στρατιώτης και ο Βουρθ ήταν το δεξί χέρι του κόμη. Ο Κάρλο/Ροντόλφο και η Λουΐζα είχαν τους «παραδοσιακούς» τους ρόλους επίσης. Η μόνη "παρασπονδία" ήταν η αναπηρία του Μίλλερ (ο Μίλλερ είναι καθηλωμένος σε αναπηρικό καροτσάκι), πράγμα που δεν αναφέρεται στο λιμπρέτο της όπερας.

Η παράσταση απ’ όλες σχεδόν τις απόψεις ήταν πολύ καλή. Οι πρωταγωνιστικοί ρόλοι αποδόθηκαν πολύ καλά τόσο φωνητικώς όσο και υποκριτικώς. Θα ήθελα να επισημάνω τον πάρα πολύ καλό Βούρθ, όπως τον απόδωσε ο Arutjun Kotchinian. Χρωμάτισε τον χαρακτήρα του Wurth με πολύ ζωντανά χρώματα και με πειστικότατο τρόπο, ώστε για το μεγαλύτερο μέρος της όπερας να έχω στο νού μου πως ήταν με διαφορά ο καλύτερος ρόλος. Όσο εξελίσσονταν όμως η υπόθεση άλλαξα γνώμη και τώρα νομίζω πως ο καλύτερος ρόλος, αυτός που άξιζε τα περισσότερα χειροκροτήματα, ήταν ο Carlo/Rodolfo (Neil Shicoff). Παρόλο που στην πρώτη πράξη ήταν μάλλον υποτονικός και είχε και ένα πολύ άσχημο γλίστρημα στη φωνή του που έκανε μεγάλο σούσουρο μέσα στην αίθουσα. Μάλιστα τα αμέσως επόμενα 1-2 λεπτά ρέταρε αρκετά άσχημα, τόσο που για μια στιγμή σκέφτηκα πως θα γίνω αυτόπτης μάρτυς του δεύτερου on stage nevrous breakdown του Shicoff! Όμως γρήγορα ανέκαμψε. Ίσως και εξ’ αιτίας αυτού του ατυχήματος, στην υπόλοιπη παράσταση βάλθηκε να αποδείξει πόσο καλός είναι. Και νομίζω πως τα κατάφερε με το παραπάνω. Οι δύο άριες της 2ης σκηνής της 2ης πράξης ήταν συγκλονιστικές και νομίζω πως με το χειροκρότημα που εισέπραξε κατάφερε και ξεπέρασε οριστικά το στραπάτσο του γλιστρήματος και μας έδωσε έναν εξαιρετικό Ροδόλφο στη συνέχεια.

Πολύ καλοί ήταν επίσης οι δύο Μίλλερ και ο κόμης. Αλλά και η Φεντερίκα (όπως και οι υπόλοιποι, μικρότεροι ρόλοι) αποδόθηκε σε πολύ ψηλό επίπεδο.

Η χορωδία και η ορχήστρα απέδωσαν στο γνωστό, τυπικό γερμανικό επίπεδο: δηλαδή εξαιρετικά! Αξιοσημείωτη η άνεση και η ταχύτητα με την οποία ο μαέστρος φρέναρε την ορχήστρα σε ένα γρήγορο μέρος που η χορωσία έκανε πως ξεφεύγει και άρχισε να ακούγετε αυτός ο σαν γαργάρα ενοχλητικός ήχος.



Θα ήθελα λίγο να σταθώ και στο εικαστικό μέρος. Όλη η παράσταση εξελίσσονταν σε δύο ουσιαστικά stage sets: ένα ήταν το σπίτι των Μίλλερ και το άλλο το σπίτι του κόμη. Οι χωρικοί εμφανίζονταν από ένα μεγάλο άνοιγμα στο σπίτι των Μίλλερ που έπαιζε το ρόλο παράθυρου. Η δράση είχε διαταχθεί με ένα ζυγισμένο τρόπο στο κάδρο της σκηνής, λες και ο σκηνοθέτης προσπάθησε να ισορροπήσει τα πάντα ως προς την οπτική διάσταση του θεάματος (πράγμα που μάλλον έκανε άλλωστε). Επίσης τα χρώματα ήταν σχεδόν πάντα ασπρόμαυρα. Ένα μαύρο ή βαθύ μπλέ background δέσποζε σε ολόκληρη την παράσταση, λες και ήθελε να υποβάλει το θεατή στον επικείμενο θάνατο. Το μόνο που έκοβε χαρακτηριστικά το μαυρόασπρο φόντο ήταν οι αιμάτινες κόκκινες ταπετσαρίες στις καρέκλες του σπιτιού του κόμη καθώς και το κόκκινο βάψιμο του προσώπου της Λουΐζας στην τελευταία πράξη.

Το κοινό ήταν αρκετά έως πολύ εκδηλωτικό και αρκετά casual ντυμένο. Οι βραδυνές ενδυμασίες είχαν βέβαια την τιμητική τους, αλλά καμιά σχέση με το επίσημο ύφος του Μονάχου και της Βιέννης. Ίσως βέβαια έφταιγε και το γεγονός πως η τιμή ήταν επίσης πολύ φτηνότερη. Για την θέση που είχα στην πλατεία, στην Βιέννη ή στο Μόναχο θα πλήρωνα σίγουρα πάνω από 130 €. Εδώ πλήρωσα γύρω στα 50. Γενικά το κοινό της όπερας ήταν λιγότερο "γερμανικό" απ' όσο το περίμενα.

Η μόνη απογοήτευση ήταν η αίθουσα. Δεν περίμενα τόσο καλή παράσταση σε τόσο άσχημη αίθουσα. Μου θύμισε πολύ την αίθουσα του Δημοτικού θεάτρου της Κέρκυρας (τουλάχιστον x4 βέβαια!). Ίδιας αισθητικής σκατί τοίχοι και κάτι γυμνά τετραγωνισμένα μπαλκόνια για θεωρεία. Οι πολυθρόνες πολύ λιτές και το δάπεδο γυμνό. Εξέπεμπε όλη την άσχημη αισθητική εσωτερικού χώρου του 60-70. Παρόλη όμως την ασχήμια της η αίθουσα δεν είχε άσχημη ακουστική. Η ορχήστρα ακούγονταν διαυγής και οι φωνές έφταναν στα αυτιά μας δυνατά και καθαρά χωρίς παραμορφώσεις από αντανακλάσεις.

Παράξενο το Βερολίνο λοιπόν!

Αυτά.