Τετάρτη, Ιουνίου 13, 2007

The Primitive Pulses of Spring


Την περασμένη Παρασκευή (8-6-7) απολαύσαμε στο Ηρώδειο μια από τις καλύτερες ορχήστρες του καιρού μας. Η Φιλαρμονική Ορχήστρα της Αγ. Πετρούπολης – πρώην Φιλαρμονική του Λενινγκραντ – έδωσε δύο συναυλίες στις 7 & 8 Ιουνίου με έργα ρώσικης μουσικής. Η πρώτη συναυλία (στις 7) μου φάνηκε μάλλον «τουριστική», οπότε αποφάσισα να πάω στην δεύτερη (85).

Μας έπαιξαν Προκόφιεφ στο πρώτο μέρος (την 1η Συμφωνία σε ρε μείζονα, op. 25 και το κοντσέρτο για πιάνο αρ. 3 σε ντο μείζονα, οπ. 26) και την Ιεροτελεστία της Άνοιξης στο δεύτερο. Την ορχήστρα διεύθυνε ο μουσικός της διευθυντής τα τελευταία 20 σχεδόν χρόνια Γιούρι Τεμιρκάνοφ.

Από της παλιότερες ορχήστρες της Ρωσίας (αν όχι η παλιότερη) ιδρύθηκε στην αυλή του Τσάρου Αλέξανδου ΙΙΙ το 1882. Βέβαια όχι και τόσο παλιά με τα κεντρο-ευρωπαϊκά δεδομένα (οι πιο παλιές γερμανικές ορχήστρες ιδρύθηκαν τον 16 και 17 αιώνα – η φλωρεντιανή καμεράτα έδρασε τέλη του 16ου αιώνα νομίζω), αλλά ας μην ξεχνάμε πως από τον καιρό του Μεγάλου Πέτρου η Ρωσία έκανε μεγάλες προσπάθειες να εκσυγχρονιστεί και να ανταγωνιστεί τα υπόλοιπα ευρωπαϊκά έθνη/κράτη/whatever. Έτσι φαντάζομαι πως η ίδρυση της ορχήστρας έγινε μέσα στο πλαίσιο του εκσυγχρονισμού αυτού. Βέβαια μπορεί να δημιουργήθηκε απλά και μόνο επειδή ο τσάρος ήθελε μια ορχήστρα να του παίζει μουσική.

Έγινε διάσημη κάτω από την μακρόχρονη διεύθυνση του Mravinsky (1938 – 1988), τον οποίο διαδέχτηκε ο Τεμιρκάνοφ μετά τον θάνατό του, το 1988. Η ορχήστρα νομίζω πως έχει ξαναέλθει στην Ελλάδα, αλλά εγώ πρώτη φορά την άκουγα. Εννοώ ζωντανά, μιας και την έχω ακούσει και εκτιμήσει ουκ ολίγες φορές, στις συμφωνίες του Τσαϊκόφσκι που έχει ηχογραφήσει με τον Μραβίνσκι. Ηχογραφήσεις που κυκλοφορούν από την ΜΕΛΟΔΙΑ, την οποία αντιπροσώπευε στον Δυτικό κόσμο μέχρι την πτώση του υπαρκτού η DG.

Το Ηρώδειο είχε λίγο κόσμο, υποθέτω πως οι περισσότεροι πήγαν στην συναυλία της Πέμπτης. Το φετινό βίτσιο των οργανωτών είναι να μην σε αφήνουν να αλλάζεις θέση και να μετακινείσαι σε κανένα άδειο κάθισμα προς το κέντρο. Έτσι είχαμε τις δύο ακριανές κερκίδες γεμάτες, κάτω και στο κέντρο αρκετό κόσμο και το υπόλοιπο θέατρο ψιλοάδειο (είχε βέβαια κόσμο στο άνω διάζωμα, αλλά και εκεί όχι σπουδαία πράγματα). Δηλαδή με αυτό τον τρόπο θα νομίζουν πως θα αναγκάσουν τον κόσμο να πληρώνει διπλάσια εισιτήρια? Τέλος πάντων…

Η ορχήστρα άρχισε λίγο δισταχτικά αλλά όσο περνούσε η ώρα και ζεσταίνονταν, νομίζω πως έδειξε τα στοιχεία για τα οποία έχει γίνει πασίγνωστη. Με άλλα λόγια το σώμα των έγχορδων και τις τεράστιες δυνατότητες στον έλεγχο του της έντασης του ήχου. Ωστόσο παρά το χειροκρότημα η ατμόσφαιρα ήταν λίγο χλιαρή.

Και συνέχιζε να είναι χλιαρή μέχρι που πήρε μπροστά ο Ντένις Ματσούεφ. Ο Ματσούεφ θεωρείται ένας από τους κορυφαίους νέους πιανίστες, μάλιστα έχει αποκαλεστεί από τους κριτικούς ως «ο νέος Χοροβιτς», όπως μας είπε και το ενημερωτικό της συναυλίας. Με το γρήγορο και παιγνιώδες το παίξιμό, πήρε από το χέρι και την ορχήστρα και την οδήγησε με μεγάλη αυτοπεποίθηση σε μια οργιώδη κορύφωση στο τέλος του κοντσέρου. Πραγματικά εκρηκτικό τέλος και ίσως ο καλύτερος πιανίστας που είδαμε φέτος, ένας πιανίστας που έπεζε για να ευχαριστίσει το κοινό του και το ευχαριστιόνταν και αυτός μαζί.

Στο δεύτερο μέρος επέλεξαν να παίξουν την Ιεροτελεστία της Άνοιξης. Ένα πολύ γνωστό και δημοφιλές έργο, το οποίο ας έχουνε στο νου μας πως είναι έργο για μπαλέτο. Όπως επίσης ας έχουμε στο νου μας πως παρά τα χρόνια του παραμένει ένα δύσκολο έργο που δεν είναι κατάλληλο για το απαίδευτο κοινό. Το έργο απαιτεί αρκετά μεγάλη ορχήστρα και μια μεγάλη πληθώρα πνευστών και κρουστών. Είδα δύο μπάσα κλαρινέττα, κόντρα φαγκότα, 2 αλτικόρνα, 5-6 κόρνα, 2 λογιών τούμπες, 3 λογιών τρομπέτες, πίκολο φλάουτο και άλλα αρκετά που δεν θυμάμαι τώρα. Επίσης είχε 6 τύμπανα (!) και αρκετά πιο μεγάλο από το πρώτο μέρος σώρα εγχόρδων.


Ιδιαίτερη η ανάγνωση του Τεμιρκάνοφ στην αρχή μου φάνηκε λίγο άτονη και διεκπεραιωτική. Ωστόσο ήταν λίαν υποδηλωτική και σιγα-σιγά σε καθήλωνε στον κόσμο της μαγείας και της τελετουργίας που συνοδεύει. Όσο πέρναγε η ώρα σε βύθιζε στην παλαιολιθική της τελετουργία απ’ όπου σε ξύπναγε η οξύς ήχος της πίκολο, που ξεχωριζε το έργο σε παραγράφους. Εξαιρετικός ήχος από τα πνευστά, θα άξιζε να κάνει κανείς ιδιαίτερη μνεία στα φαγκότα αλλά και στον εύσωμο κύριο που έπαιζε την πίκολο τρόμπα, ο οποίος είχε κρυστάλινο ήχο, άψογη τεχνική και αλάνθαστο παίξιμο. Επίσης φαινόνταν πως του άρεσε αυτό που έκανε και το έδειχνε πολύ όμορφα.

Ο τελικός sacrificial dance σήμανε και την κορύφωση της ιεροτελεστίας και ακολούθως το κοινό ξέσπασε νομίζω σε άξια χειροκροτήματα για την πολύ ωραία βραδιά που μας χάρισε ο κ. Τεμιρκάνωφ με την ορχήστρα του. Μπίζαραν με ένα απόσπασμα από τον Ρωμαίο και Ιουλιέτα (αν το αναγνώρισα σωστά, δατ ις).

Ετικέτες

buzz it!

4 Comments:

Anonymous Ανώνυμος said...

Χαίρομαι πάντα όταν διαβάζω τα δρώμενα διαφόρων καλλιτεχνικών γεγονότων από την δικιά σου ματιά, που είναι απολύτως συμβατή με την προσωπική μου άποψη και αισθητική
Ευχαριστώ μια ακόμα φορά για την συνεπή ενημέρωση.

Να αρπάξω την ευκαιρία και να πω και εγώ κάποια πράγματα.

Έχω την αίσθηση ότι οι ηχογραφήσεις της Melodia δεν αντιπροσωπευόταν στην Δύση από την DG, αλλά κυρίως από την BMG, τουλάχιστο μέχρι την πτώση του υπαρκτού σοσιαλισμού.
Φυσικά υπάρχουν στην DG μεγαλειώδης ερμηνείες του Mravinksy με την Φιλαρμονική του Leningrand αλλά αυτές πραγματοποιήθηκαν στα πλαίσια των επισκέψεων της ορχήστρας και του Μαέστρου στην Δύση, όπου ερμήνευσαν κυρίως Tchaikowsky (συγκεκριμένα στην Βιέννη). Ο Mravinsky με την Φιλαρμονική του Leningrand (αλλά και το Θέατρο του Bolshoi) μετά την διάλυση της ΕΣΣΔ άφησαν ηχογραφήσεις με την δισκογραφική εταιρία Regis. Καταπληκτικές και προσεγμένες ηχογραφήσεις.

Η MΕΛΩΔΙΑ, όταν άρχισε να εκδίδει από μόνη της το υλικό που είχε στο Δυτικό κόσμο, ήταν άκρως μίζερη και πολύ κακή μεταφορά. Σε σύγκριση πάντα με τις προσεγμένες παραγωγές της BMG. Η BMG πρόσεχε πάντα την ψηφιακή επεξεργασία του ήχου και παρουσίασε εκπληκτικά πακέτα με πλούσιο υλικό. Ποιοτική σε όλα της. Πρόλαβα και πήρα 5 όπερες Ρωσικές (όλες μοναδικές ερμηνείες, μια κατηγορία μόνες τους ασύγκριτες) από την ορχήστρα και την χορωδία του Θεάτρου Bolshoi της Μόσχας σε BMG. Ατμόσφαιρα καταπληκτική. Με πλήρες βιβλιαράκι με ανάλυση φωτογραφίες, βιογραφικά, Λιμπρέτο αυθεντικό και μεταφράσεις σε 4 γλώσσες. Πήρα και άλλες 2 απευθείας από MEΛΩΔΙΑ. Μιζέρια... Ένα μόνο δίφυλο με τους συντελεστές και μια περίληψη της κακιάς ώρας. Και με ανεπεξέργαστο ήχο που υστερούσε σε σχέση με αυτά που συνηθίσα με την BMG/MELODYA.. Δεν ξέρω τώρα αν βελτιώθηκαν.

Να τονίσω ότι σε μια από αυτές τις ηχογραφήσεις BMG/Melodya υπάρχει μια όπερα που την έκανε πρεμιέρα ο Yuri Temirkanov με την ορχήστρα του Θεάτρου Kirov (τώρα Mravinksy)του Rodion Shchedrin. Dead Souls o διεθνείς τίτλος της βασισμένη σε σειρά ποιημάτων του Γκόγκολ (η όλη πλοκή έχει σχέση και με την Ελλάδα γιατί υπάρχουν αναφορές στις "ψυχές" των Ελλήνων αγωνιστών του 1821)

Η ηχογράφηση όμως έγινε στην Μόσχα με την ορχήστρα του Bolshoi. Ο Temirkanov ήταν και ο προκάτοχος του Gergiev στην Όπερα του Θεάτρου Kirov (μετέπειτα Mravinsky προς τιμήν του Mravinsky)

18/6/07 00:43  
Blogger spiretos72 said...

Έχω την εντύπωση πως η DG έπερνε τις ηχογραφήσεις της ΜΕΛΟΔΙΑ και έκανε δικες της εκτυπώσεις. Αλλά πάλι δεν μπορώ να είμαι σίγουρος για την πληροφορία μιας και είναι μάλλον word of mouth παρά κάτι που το έχω ελέγξει.

Τώρα για τις εκδόσεις της ΜΕΛΟΔΙΑ.... δεν μπορώ να πω for sure αν είναι καλές ή κακές, μιας και το δείγμα μου είναι μάλλον μικρό. Πάντως έχω ένα διπλο CD με τις 4,5,6 συμφωνίες του Τσαϊκόφσκι με τον Μραβίνσκι και την φιλαρμονική του Λένινγραντ τις οποίες εκτελέσεις θεωρώ και τις αγαπημένες μου. Ιδιαίτερα η Παθητική ίσως είναι η καλύτερη που έχω ακούσει.

(ευχαριστώ για τα καλά σου λόγια :-)

19/6/07 13:32  
Anonymous Ανώνυμος said...

Το σίγουρο είναι οτι και οι δύο σειρές της DG με τις συμφωνίες Tchaikowsky (4,5,6) με την ορχήστρα του Leningrand ηχογραφήθηκαν και οι δυο στην Βιέννη στην περιοδία τους(αναγράφεται και στις σημειώσεις των εκδόσεων). Επείδη τις έχω το λέω αυτό. Σιγουρα υπάρχουν και εκδόσεις της ΜΕΛΩΔΙΑ ηχογραφημένες στην Ρωσσία.

Όσον αφορα της DF, είναι μια μονoφωνική με τον Mravinsky και τον Sanderling να διευθύνει μόνο την 4η. Η στερεοφωνική εκδοχή είναι μόνο με τον Mravinsky (και αυτή ήταν ολοκληρωμένος κύκλος συμφωνιών).

19/6/07 14:09  
Anonymous Ανώνυμος said...

H ορχηστρα αυτη ειναι απο τις λιγες που προσπαθω να παρακολουθω σχετικα συχνα. Με ειχε εντυπωσιασει απιστευτα την πρωτη φορα που τυχαια την ειδα στην βιεννη πριν χρονια. Τους εχω δει επισης δυο φορες στα ΜΜΑ. Ο Τερμικανωφ εχει μια μαγικη ηρεμια στον τροπο που διευθυνει, καταφερνει παρ΄ ολα αυτα να βγαζει παντα το καλυτερο. Πολυ δεμενο συνολο.

Βεβαια, δεν νομιζω οτι το Ηρωδειο ειναι ο ιδανικος τους χωρος....

22/6/07 11:15  

Δημοσίευση σχολίου

<< Home